غده تیروئید یکی ازمهم‌ترین غدد بدن است که وظیفه تنظیم سوخت وساز، رشد، انرژی وحتی عملکرد مغزرا برعهده دارد. برای عملکرد صحیح این غده، وجود ماده‌ای حیاتی به نام یُد ضروری است.
چرا باید نمک ید دارمصرف کنیم؟
بدن انسان یُد را تولید نمی‌کند و تنها راه دریافت آن ازطریق رژیم غذایی است. ساده‌ترین و مؤثرترین راه،استفاده از نمک خوراکی یُددارتصفیه‌شده در وعده‌های روزانه است.
درباره نمک‌های رنگی )صورتی، سیاه، دریا و(…
درسال‌های اخیر برخی نمک‌های رنگی و طبیعیباادعایسلامتیبهبازارآمده‌اند. موارد مهم در مورد این نمکها عبارتند از :
۱. این نمکها ید ندارند
بدنمانمی‌تواند ید بسازد. کمبودیدمنجربهگواتر،نازایی،مشکلاتیادگیریدرکودکان،سقطجنینواختلالاتتیروئیدیمی‌شود. سازمان جهانیبهداشتتوصیهمی‌کند که تمام نمک مصرفیبایدیددارباشد0(WHO, 2014)
نمک‌های معدنیمثلنمکصورتییادریا:
- یافاقدیدهستند
- یامقداریدآن‌ها قابل اتکا و کنترل‌شده نیست
طبقمطالعه Health Canada (2022)،اکثرنمونه‌های بررسی‌شده از نمک‌های رنگی هیچ یدی نداشتندیاکمترازحدمجازبودند.
۲. احتمال آلودگی به فلزات سنگین
بسیاریازایننمک‌ها مستقیماًازمعادنیادریابرداشتمی‌شوند بدون تصفیهصنعتیکامل. در نتیجهممکناستحاوی:سرب ،آرسنیک،جیو- و سایر فلزاتسنگینمضرباشند.
مطالعه‌ای در ژورنال Environmental Science and Pollution Research (2020) نشان داد که برخی نمک‌های صورتیهیمالیاحاویمقادیرغیرایمنازفلزاتسنگینبودندکهبامصرفروزمرهمی‌تواند آسیب کلیوی،عصبیوحتیسرطان‌زا باشد.
۳. ادعاهای سلامتی که تأیید علمی ندارند. ادعاهایی مانند:
«حاوی 84 ماده معدنی است ، سم زدایی میکند، PH بدن را تنظیم میکند، باعث درمان کم کاری تیروئید ،فشار خون و کم خونی می گردد. »
هیچ‌کدام از این موارد توسط سازمان‌های جهانی ( مانند FDA، WHO یا EFSA) تأیید نشده‌اند. حتی اگر مواد معدنی وجود داشته باشد، مقدارشان بسیار کم‌تر از آن است که اثر تغذیه‌ای داشته باشد.
✅ نتیجه‌گیری و توصیه علمی
نمک‌های فانتزیورنگی،ممکناستجذابباشند،اماجایگزیننمکیددارتصفیه‌شده با مجوز وزارتبهداشتنمی‌شوند. نمک‌های غیرمجازراحتینبایدبهعنواننمکسفرهاستفادهکرد،چهبرسدبهآشپزییامصرفروزانه.
- فقطازنمکیددارتصفیه‌شده با مجوز سازمانغذاودارواستفادهکنید.
- نمکرادرجایخشک،خنکودورازنورنگهداریکنید.
- نمکراهنگامپختاضافهنکنید؛بهتراستهنگامسرواستفادهشود.
تهیه‌شده توسط واحد بهبود تغذیه،شبکهبهداشتودرمانشاهین‌شهر و میمه
